Proje Uygulamaya Yönelik Sıkça Sorulan Sorular
Soru 1 : Proje sonunda toplam proje bütçesi tahmin edilenden düşük çıkarsa alacağım destek miktarı da değişecek mi?
Ajansın toplam uygun maliyetinizin kayda bağlanmış mali destek oranından (%) daha fazlasını ödemeyeceğini unutmayınız. Diğer bir deyişle, eğer toplam proje harcamanız başlangıçta belirlenenden daha düşük seviyede olursa, projenize tahsis edilen mali destek aynı oranda düşecektir.
Soru 2 : Faaliyet bütçesinde yer alan idari maliyetler kalemini ne amaçla kullanabilirim ve bu harcamaları belgelendirmek zorunda mıyım?
Doğrudan giderlerin belli bir oranına karşılık gelen, projenin yönetim ve gözetimine ilişkin genel maliyetler olarak tanımlanabilecek dolaylı giderler "idari gider" olarak kabul edilmiştir. İdari giderlerin kapsam ve tutar olarak aşağıdaki şartları taşıması gerekmektedir:
-Doğrudan gider olarak bütçelendirilen tutarın yüzde 3'ünden fazla olmamalıdır.
-Proje bütçesi'nin herhangi bir kalemi altında doğrudan gider olarak bütçelendirilmiş bir gideri kapsamamalıdır.
-Uygunluk açısından Sözleşme Ek II-Genel Koşullar madde 14, 16 ve 17'de belirlenen koşulları taşımalıdır. Bu kapsamda yukarıdaki şartları taşımakla birlikte proje için gerekli olan ilan masrafları, yakıt masrafları, kırtasiye masrafları, bankacılık masrafları, toplantı masrafları gibi maliyetler idari maliyetler kalemi arasında sayılabilecektir fakat bilgisayar, yazıcı, fotokopi makinası gibi ofis ekipmanlarının alımı idari maliyetler kaleminden karşılanamaz. Bu maliyetler götürü olarak bütçeleştirileceği için bunlarla ilgili herhangi bir destekleyici belgenin ara ve nihai raporlarla birlikte sunulması gerekmemektedir. Ancak Çukurova Kalkınma Ajansı uzmanları tarafından projelere yapılacak izleme ziyaretlerinde idari maliyetlerin doğrulanması amacıyla destekleyici belge talep edilebilir.
Soru 3 : Proje dahilinde, insan kaynakları bütçesinden yapılacak harcamalar (maaş, s.s.k. vb.) için projeye özel açılan banka hesabı kullanılmak zorunda mıdır?
Proje kapsamında gerçekleştirilecek 300 TL ve üzerindeki harcamaların tamamı projeye özel banka hesabından transfer edilerek yapılacaktır, ancak proje personelinin maaşından kaynaklanan yasal yükümlülüklerinin proje hesabından ilgili mercilere ( SGK, Vergi Dairesi) aktarılamadığı hallerde; belirtilen miktarlar proje hesabından yararlanıcının kurumsal banka hesabına, açıklama kısmında proje personelinin ismi belirtilmek suretiyle aktarılır ve ilgili mercilere ve kişilere bu hesap üzerinden transfer gerçekleştirilebilir. Her koşulda bu ödemeler sözleşme, ücret beyanı, maaş bordrosu, aylık zaman çizelgesi, SSK hizmet cetveli gibi destekleyici dökümanlar ve bu miktarların ödendiğine dair banka dekontu ile ispatlanmak zorundadır.
Soru 4 : Yapılacak açık ihalelere yurtdışından firmalar teklif verebilir mi? Verilen teklifler hangi para biriminde olmalıdır?
Satın alma rehberi, Ek-3 teklif dosyası, isteklilere talimatlar bölümü madde 8'de belirtilmek şartıyla yabancı istekliler, yapılacak ihaleye teklif verebilirler. İhalelerde teklif ve ödemelerde geçerli para birimi TL'dir. Ancak ajans tarafından karşılanacak toplam uygun maliyetler belirlenirken, yararlanıcılar tarafından zorunlu olarak milli para birimi dışındaki yabancı para cinsinden yapılmış harcamalara ilişkin yabancı para cinsinden düzenlenmiş harcama belgeleri sunulması durumunda, bu belgelerdeki miktarlar belgenin düzenlenme tarihindeki Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası döviz satış kuru esas alınmak suretiyle milli para birimine dönüştürülür ve dönüşüm sonucu hesaplanan tutarlar dikkate alınır.
Soru 5 : Bütçe kalemleri arasındaki aktarımlar ve sözleşme değişiklikleri ne şekilde yapılabilir?
Yararlanıcıların projelerini, Ajans ile imzaladıkları sözleşme hükümleri doğrultusunda uygulamaları esastır. Bu nedenle projeyi ilk planlandığı şekilde uygulamaya çalışmalısınız. Ancak sözleşmenin imzalanmasından sonra projenin uygulamasını zorlaştıracak veya geciktirecek önceden öngörülemeyen ve beklenmeyen durum yahut mücbir sebep söz konusu ise uygulamanın herhangi bir safhasında sözleşmenin değiştirilmesi zorunluluğu ortaya çıkabilir. Bu tür durumlarda uygulanması gereken prosedürler için proje uygulama rehberi 2.2 sözleşme değişikliği bölümüne bakabilirsiniz.
Soru 6 : Herhangi bir bütçe kaleminden tasarruf edilen miktar başka bir bütçe başlığı için kullanılabilir mi?
Sözleşme değişikliği için gerekli şartları taşımakla birlikte bütçe kalemleri arasında transfer gerçekleşebilir. Ama bütçede kullanılmayan ya da tasarruf edilen kaynakların bulunması yeni faaliyetlerin eklenmesi için yeterli neden değildir. Projeye yeni bir faaliyet ya da bütçe kaleminin eklenmesi durumunda, bunun proje amaçlarını gerçekleştirmek için zaruri olduğu gerekçelendirilmelidir.
Soru 7 : Ne kadarlık limite kadar elden ödeme yapılabilir?
İlgili harcama belgeleri sunulmak kaydıyla bir defada 300 TL'ye kadar olan harcamalarda banka hesabından transfer yapma zorunluluğu bulunmamaktadır ve bu şekilde yapılacak harcamaların toplamı aylık 1000 TL'yi geçemez.
Soru 8 : Projenin sözleşmede belirtilen süreden önce bitmesi bir sakınca doğurur mu?
Yararlanıcıların projelerini, Ajans ile imzaladıkları sözleşme hükümleri doğrultusunda uygulamaları esastır. Bu nedenle projeyi ilk planlandığı şekilde uygulamaya çalışmalısınız. Ancak ara raporun ajans tarafından kabul edilmesinden sonra, bu ve benzeri taleplerin uygunluğu görüşülebilir.
Soru 9 : Ajansın ödemelerine ilişkin "hak ediş" esasından ne anlaşılmalı ve ara ödemeler için parayı nakit olarak tedarikçi firmalara vermemiz gerekir mi?
Kalkınma Ajansları Proje ve Faaliyet Destekleme Yönetmeliğinin "Desteğin ödenmesi" başlıklı 26'ncı maddesinin altıncı fıkrasında "Ajans tarafından ön ödeme sonrasında yapılacak diğer ödemeler, hak ediş esasına göre gerçekleştirilir ve ajans usulüne uygun olarak yapılmış harcamalara eş finansmanı oranında katılır. Buna göre, ajansın ödeme yapabilmesi, ön ödeme tutarının ve aynı oranda yararlanıcının eş finansman tutarının usulüne uygun harcandığını tevsik eden belgelerin ajansa teslimi ve kabulü şartına bağlıdır"; aynı maddenin yedinci fıkrasında da "Ara ödemeler, yararlanıcı tarafından sunulan, geçerli harcama belgeleri ve ara raporların ajans tarafından uygun bulunarak onaylanmasını takiben yapılır. ..." hükümleri yer almaktadır.
Görüldüğü üzere, desteklenen bir projede ara ödemenin yapılabilmesi için, ilk olarak yararlanıcı tarafından, ön ödeme tutarının yanı sıra aynı oranda eş finansman tutarının da proje kapsamında usulünce harcanması ve bu harcamaya dair işlemlerin belgelendirilmesi; ikinci olarak ise ara ödeme döneminde yararlanıcının proje kapsamında usulünce harcama yapması ve buna ilişkin işlemlerini belgelendirmesi gerekmektedir.
Ajans ödemelerinde hak ediş usulünün benimsenmesinde temel amaç, yararlanıcıya aktarılacak kaynağın gerçekten ve sadece proje kapsamında kullanılmasının sağlanmasıdır. Bu bakımdan proje kapsamında harcama belgeleri sunulmaksızın ajansın ödeme yapması söz konusu değildir. Ancak bu durum, ajansın yararlanıcının nakit akışını da düzenlemesini gerektirmez. Bu husus, yararlanıcının tamamen kendi takdir ve tasarrufu altında bir konu olup ajansın bu alana müdahale etmesi söz konusu olamaz. Diğer bir ifadeyle ajans uygulamasında harcama işleminin gerçekleşmesi bakımından, yararlanıcının taahhüt edici bir işlemle borç altına girmesi yeterli olup bu borcun fiilen ödenmiş olması (kişinin bir tasarruf işlemiyle aktif değerlerinin azalması) gerekmeyebilir. Bu açıdan ara ödemelerde nakit akışını ispatlayan banka dekontları ara raporun destekleyici belgeleri arasında olmak zorunda değildir.
Bununla birlikte, "hak ediş" kavramının genel olarak, "yüklenicinin sözleşmeye uygun olarak gerçekleştirdiği bir iş karşılığında tahakkuk eden alacağı" ifade ettiği ve buna göre hak ediş kavramının temel iki unsurunun, işin yapılması ve alacağın tahakkuk etmesi olduğu unutulmamalıdır. Dolayısıyla ajans her halükarda yararlanıcıya ödeme yapmadan önce sözleşmede belirtilen işlerin gereği gibi yapılıp yapılmadığını kontrol edecektir.